طلا نه تنها به عنوان یک وسیله‌ی زیبا و لوکس با نام و شکل جواهرات و زیورآلات مورد استفاده قرار می‌گیرد، بلکه به عنوان یک نوع سرمایه‌گذاری و حفظ ارزش ریال نیز به آن توجه می‌شود. اما هرچه طلا درجه‌ی خلوص بیشتر و بالاتری داشته باشد، زیباتر و ارزشمندتر است. در اینجا واژه عیار طلا به میان می‌آید.
در این مطلب، به بررسی میزان خلوص و ویژگی‌های مختلف عیار طلا می‌پردازیم و سعی می‌کنیم از این طریق به انتخاب بهترین نوع طلا برای نیازهای مختلف، از جمله جواهرات، سرمایه‌گذاری یا استفاده روزمره، کمک کنیم. با همراه ما باشید تا عیارهای مختلف طلا را بشناسید و بهترین انتخاب را برای خود داشته باشید.
عیار طلا چیست؟
عیار طلا یکی از مفاهیم اساسی در عرصه جواهرسازی و سکه‌سازی است که خلوص و وزن طلا در یک قطعه را مشخص می‌سازد. این مفهوم با عددی بین ۰ تا ۲۴ یا حتی ۳۲۵ تا ۱۰۰۰ بیان می‌شود. هر چه عدد عیار بیشتر باشد، طلا در آن قطعه خالص‌تر است. عیار به انگلیسی “Karat” نیز معروف است و معمولاً با حرف “K” نمایش داده می‌شود. به عنوان مثال، طلا با عیار ۲۴ به شکل “24k” نوشته می‌شود.
مثلاً فرض کنید که وزن طلای خالص را ۱۰۰۰ گرم در نظر می‌گیریم. در این صورت، طلا با عیار ۷۵۰ به معنای وجود ۷۵۰ گرم طلا خالص در هر کیلوگرم طلا است.
عیار طلا تأثیر زیادی بر ویژگی‌های فیزیکی، شیمیایی و زیبایی‌شناختی طلا دارد. این ویژگی‌ها شامل رنگ، سختی، مقاومت و ارزش طلا است. بنابراین، در انتخاب جواهرات و سکه‌های طلا، نیاز است که به عیار آنها توجه کرده و بر اساس نیاز و سلیقه شخصی، عیار مناسب را انتخاب کنیم.
درصد عیار طلا می‌تواند با تقسیم مقدار طلا خالص در جسم بر کل وزن جسم به دست آید. به عبارت دیگر، این درصد نشان دهنده میزان خلوص طلا در یک جسم است. به عنوان مثال، اگر یک جسم ۱۰ گرمی داشته باشیم که ۷.۵ گرم آن طلا خالص باشد، درصد عیار طلا برابر خواهد بود با:
قیراط نیز یک واحد دیگر است که برای اندازه‌گیری عیار طلا استفاده می‌شود. هر قیراط برابر است با یک بیست و چهارم قسمت از کل، یا به عبارت دیگر ۴.۱۶۶۶ درصد طلا خالص. بنابراین، اگر یک جسم با ۱۸ قیراط طلا داشته باشیم، درصد عیار طلا برابر خواهد بود با:
دلیل اهمیت عیار طلا چیست؟
حال توضیح می‌دهیم علت اهمیت بسیار عیار طلا چیست. عیار طلا یکی از عوامل بسیار مهم در انتخاب طلا است. این عوامل تاثیر زیادی بر ویژگی‌های فیزیکی، شیمیایی و زیبایی‌شناختی طلا دارند. برخی از این ویژگی‌ها شامل موارد زیر می‌شوند:
- خلوص طلا: این ویژگی نشان می‌دهد که چه مقدار از طلا در جسم خالص است و چه مقدار از آن با سایر فلزات ترکیب شده است.
- استحکام طلا: این مورد نشان می‌دهد که طلا چقدر در برابر تغییر شکل، شکستن، خم‌شدن و خراشیده شدن مقاوم است.
- دوام طلا: دوام طلا نشان می‌دهد که طلا چقدر در برابر عوامل خارجی مانند حرارت، رطوبت و اکسیداسیون مقاوم است. این ویژگی نیز به طور مستقیم با عیار طلا مرتبط است؛ هر چه عیار طلا بیشتر باشد، دوام آن کمتر است و برعکس.
- قیمت طلا: قیمت طلا نشان می‌دهد که چه مقدار برای خرید و فروش طلا باید پرداخت شود. این قیمت نیز به طور مستقیم به عیار طلا وابسته است؛ هر چه عیار طلا بالاتر باشد، قیمت طلا نیز بیشتر است.
- زیبایی طلا: این ویژگی نشان می‌دهد که چقدر طلا جذاب و دلنشین به نظر می‌رسد و چقدر با سلیقه و شخصیت شما سازگار است.
با توجه به این موارد، در انتخاب و خرید طلا، عیار آن یکی از اصلی‌ترین ملاک‌ها است که باید به آن توجه شود. به همین خاطر در ادامه بیان می‌کنیم که روش محاسبه عیار طلا چیست.
نحوه محاسبه
برای محاسبه عیار طلا، از دو فرمول زیر می‌توانیم استفاده کنیم:
- محاسبه درصد عیار طلا:
=جسم بر خالص طلا مقدارجسم وزن کل ۱۰۰ درصد عیار طلا
- محاسبه قیراط عیار طلا:
=جسم بر خالص طلا مقدارجسم وزن کل ۲۴ قیراط عیار طلا
برای مثال، اگر یک جسم ۱۲ گرمی داشته باشیم که ۹ گرم آن طلا خالص باشد، می‌توانیم درصد و قیراط عیار طلا را به شکل زیر محاسبه کنیم:
در این زمینه بیشتر بخوانید: اجرت طلا چیست؟ نحوه محاسبه اجرت طلا
انواع عیار طلا در ایران
هنگام خرید طلا، سوالی که ممکن است برای همه ما پیش بیاید این است: “این قطعه طلا چند عیار است؟” در ایران، رایج‌ترین انواع عیار طلا عبارتند از:
- طلای ۲۴ عیار: با خلوص ۱۰۰٪
- طلای ۲۲ عیار: با خلوص ۹۱٪
- طلای ۲۱ عیار: با خلوص ۸۷٪
- طلای ۱۸ عیار: با خلوص ۷۵٪
همچنین، عیار طلاهای خارجی موجود در ایران، بسته به کشور ساخت، متفاوت است. به عنوان مثال، عیار طلاهای عربی معمولاً ۲۱ و ۲۲ عیار بوده و عیارهای پایین‌تر مانند ۱۴ عیار مربوط به کشورهای اروپایی است.
انواع عیار و ویژگی‌های آن
طلا به تنهایی یک فلز نرم و انعطاف‌پذیر است که به راحتی می‌توان آن را شکل داد و با سایر فلزات مخلوط کرد. این جواهر زیبا که از دیرباز به عنوان نمادی از ثروت و زیبایی شناخته شده، توجه فراوانی را به خود جلب کرده و باعث شده است تا در انواع مختلف و با عیارهای متفاوتی مورد استفاده قرار گیرد. در زیر به معرفی برخی از این انواع عیار طلا می‌پردازیم و توضیح می‌دهیم که ویژگی‌های هر کدام چیست.
- طلای ۲۴ عیار: یا همان طلا خالص که بالاترین عیار طلا محسوب می‌شود و ۱۰۰ درصد طلای خالص را در خود جای داده است. این نوع طلا دارای رنگ زرد روشن و درخشندگی بسیار بالایی است.
- طلای ۲۲ عیار: این طلا، همان طلای شاهی است که حاوی ۹۱.۶۶ درصد طلای خالص است. این نوع طلا دارای رنگ زرد تیره و مقاومت بیشتری نسبت به طلا خالص است.
- طلای ۱۸ عیار: این طلا، همان طلای استاندارد است که حاوی ۷۵ درصد طلای خالص است. این نوع طلا دارای رنگ زرد متمایل به قرمز بوده و بیشتر برای ساخت جواهرات مدرن استفاده می‌شود.
- طلای ۱۴ عیار: این طلا، همان طلا آمریکایی است که حاوی ۵۸.۳۳ درصد طلای خالص است. این نوع طلا دارای رنگ زرد متمایل به قهوه‌ای است و بیشتر برای ساخت جواهرات ارزان قیمت مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- طلای ۱۰ عیار: همان طلای اروپایی است که حاوی ۴۱.۶۶ درصد طلای خالص است. این نوع طلا دارای رنگ زرد متمایل به خاکستری است و بیشتر برای ساخت جواهرات بسیار ارزان استفاده می‌شود.
طلا ۲۴ عیار یا طلای ۱۸ عیار؛ کدام بهتر است؟
حال که دانستیم انواع عیار طلا چیست و با ویژگی‌های آنها آشنا شدیم، می‌توانیم به مقایسه بین دو نوع محبوب و پرکاربرد طلا، یعنی طلای ۲۴ عیار و طلای ۱۸ عیار بپردازیم. برای این منظور، می‌توانیم از معیارهای خلوص، استحکام، دوام، قیمت و زیبایی طلا استفاده کنیم و ببینیم کدام یک از این دو نوع طلا در هر مورد بهتر است.
مقایسه خلوص طلا ۲۴ عیار و طلای ۱۸ عیار
خلوص طلای ۲۴ عیار خیلی بیشتر از خلوص طلای ۱۸ عیار است. بنابراین اگر دنبال طلایی با بالاترین خلوص هستید، طلای ۲۴ عیار را انتخاب کنید.
مقایسه استحکام طلا ۲۴ عیار و طلای ۱۸ عیار
استحکام طلای ۱۸ عیار خیلی بیشتر از استحکام طلا ۲۴ عیار است. اگر دنبال طلایی با بالاترین استحکام هستید، طلای ۱۸ عیار را انتخاب کنید.
مقایسه دوام طلا ۲۴ عیار و طلای ۱۸ عیار
دوام طلای ۱۸ عیار بدون شک بیشتر از دوام طلای ۲۴ عیار است. طلای ۲۴ عیار بسیار حساس و آسیب‌پذیر است و به‌راحتی می‌توان آن را اکسیده یا تیره کرد. اما طلای ۱۸ عیار بسیار مقاوم و پایدار است و کمتر از طلای ۲۴ عیار عوامل خارجی را جذب می‌کند.
مقایسه قیمت طلا ۲۴ عیار و طلای ۱۸ عیار
قیمت طلای ۲۴ عیار بدون شک بیشتر از قیمت طلای ۱۸ عیار است. طلا ۲۴ عیار بیشترین میزان خلوص را دارد و بنابراین بیشترین ارزش را. اما طلای ۱۸ عیار، عیار کمتری نسبت به طلای ۲۴ عیار داشته و بنابراین ارزش کمتری دارد.
چه زمانی از طلا ۲۴ عیار و چه زمانی از طلای ۱۸ عیار استفاده کنیم؟
تا اینجا، ما به بررسی و مقایسه بین طلا ۲۴ عیار و طلای ۱۸ عیار پرداختیم و دیدیم که برتری هر کدام از این دو نوع طلا در برخی موارد نسبت به هم چیست. بنابراین، برای انتخاب بین طلا ۲۴ عیار و طلای ۱۸ عیار، باید به چند عامل توجه کنیم:
- هدف از خرید طلا مهم است:
اگر می‌خواهید طلا را برای سرمایه‌گذاری خریداری کنید، طلا ۲۴ عیار را انتخاب کنید چون بیشترین خلوص و قیمت را دارد؛ اما اگر قصد دارید طلا را برای ساخت و یا استفاده‌ی جواهرات یا زیورآلات خریداری کنید، طلای ۱۸ عیار را انتخاب کنید چون بیشترین استحکام و دوام را دارد.
- بودجه و توانایی مالی نقش مهمی دارد:
اگر بودجه و توانایی مالی خوبی دارید، می‌توانید طلا ۲۴ عیار را برای سرمایه‌گذاری انتخاب کنید چون ارزشش را دارد و در صورت نیاز می‌توانید آن را با قیمت بالا بفروشید. اما اگر بودجه و توانایی مالی متوسط یا پایینی دارید، می‌توانید طلای ۱۸ عیار را انتخاب کنید چون ارزش کمتری دارد و در صورت نیاز می‌توانید آن را با قیمت مناسب بفروشید.
جمع‌بندی
همانطور که گفتیم عیار طلا نشان‌دهنده میزان خلوص طلا در یک قطعه است. عیار طلا نه تنها بر قیمت آن تاثیر می‌گذارد بلکه به تشخیص اصالت طلا نیز کمک می‌کند. خلوص طلا معمولا به صورت یک عدد یا درصد بیان می‌شود. با دانستن معنای عیار طلا و نحوه محاسبه آن، می‌توانید هنگام خرید و سرمایه‌گذاری بهترین انتخاب را داشته باشید. در این مطلب به بررسی مفهوم و انواع عیار طلا پرداختیم، همچنین توضیح دادیم روش محاسبه انواع عیار طلا چیست.
