با گذشت زمان و نوسانات شدید اقتصادی، موضوع حفظ ارزش سرمایه و دارایی‌ها به یکی از اصلی‌ترین دغدغه‌های افراد تبدیل شده است. در این میان، انتخاب روش مناسب پس‌انداز همیشه مسئله‌ای چالش‌برانگیز بوده است. در شرایطی که تورم بالا، کاهش ارزش پول ملی و بی‌ثباتی اقتصادی در کشور شایع است، بسیاری به دنبال راه‌حلی برای حفظ قدرت خرید و پس‌انداز خود هستند. یکی از این روش‌ها که همواره توجه سرمایه‌گذاران را جلب کرده است، سرمایه‌گذاری در طلا است. در این مقاله قصد داریم به بررسی یکی از پرسش‌های مهم در این زمینه بپردازیم: “اگر در سال ۱۳۹۲ طلا می‌خریدیم، امروز چقدر پس‌انداز داشتیم؟” و این سرمایه‌گذاری را با سایر روش‌های پس‌انداز مقایسه کنیم.
قیمت طلا در سال ۹۲: یک انتخاب طلایی
در سال ۱۳۹۲، قیمت هر گرم طلای ۱۸ عیار حدود ۱۰۰ هزار تومان بود. به عبارت دیگر، اگر فردی تصمیم می‌گرفت ۱ میلیون تومان طلا بخرد، می‌توانست حدود ۱۰ گرم طلا را خریداری کند. شاید در آن زمان، این میزان طلا برای بسیاری از افراد مبلغ زیادی به نظر نمی‌رسید و شاید در آن زمان هم بازار طلا به اندازه‌ی امروز جذاب نبوده است، اما امروز که به آن نگاه می‌کنیم، این تصمیم ممکن بود انتخابی بسیار هوشمندانه برای حفظ ارزش دارایی باشد.
در حال حاضر، یعنی در سال ۱۴۰۳، قیمت هر گرم طلای ۱۸ عیار به ۵ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان رسیده است. حالا اگر همان ۱۰ گرم طلا را که در سال ۹۲ خریداری کرده بودیم، هنوز نگه می‌داشتیم، ارزش آن به ۵۲ میلیون تومان رسیده است. این به این معناست که سرمایه‌ای که در سال ۹۲ صرف خرید طلا شده بود، در عرض تنها ۱۰ سال، به بیش از ۵۰ برابر افزایش پیدا کرده است. این رشد قابل توجه در مقایسه با بسیاری از روش‌های پس‌انداز دیگر، بی‌نظیر است.
چرا طلا همچنان یک انتخاب عالی است؟
طلا به‌عنوان یک سرمایه‌گذاری بلندمدت و امن، همواره در بحران‌های اقتصادی و نوسانات شدید بازار به‌عنوان یک پناهگاه مالی مطمئن شناخته شده است. این فلز گران‌بها در طول تاریخ ثابت کرده است که می‌تواند ارزش خود را در برابر تورم، بحران‌های مالی و تغییرات ناگهانی در بازارهای جهانی حفظ کند.
مزایای پس‌انداز در طلا
- حفظ ارزش در برابر تورم: در کشورهایی که تورم بالا و بی‌ثباتی اقتصادی دارند، طلا به‌عنوان یک ابزار محافظ در برابر کاهش ارزش پول شناخته می‌شود. در ایران که نرخ تورم بالا است، طلا همواره به‌عنوان یک پناهگاه امن برای سرمایه‌گذاران عمل کرده است.
- نقدشوندگی بالا: طلا برخلاف برخی از سرمایه‌گذاری‌ها مانند ملک یا برخی از سهام، به راحتی قابل تبدیل به پول نقد است. این ویژگی آن را به یک دارایی بسیار جذاب تبدیل کرده است.
- پایداری در برابر بحران‌های جهانی: بازار طلا کمتر از سایر بازارها تحت تأثیر نوسانات شدید قرار می‌گیرد. به همین دلیل در زمان‌های بحران، مردم اغلب به خرید طلا روی می‌آورند تا از دارایی‌های خود محافظت کنند.
- قابلیت خرید در مقادیر کم: برخلاف سرمایه‌گذاری در بازار مسکن یا برخی از سهام، خرید طلا نیازی به سرمایه اولیه بزرگ ندارد. افراد می‌توانند طلا را به مقادیر کم و حتی به‌صورت تدریجی خریداری کنند.
معایب پس‌انداز در طلا
- نبود درآمد ثابت یا اجاره‌ای: برخلاف برخی از روش‌های سرمایه‌گذاری دیگر، طلا به خودی خود سود ثابت یا درآمد اجاره‌ای ایجاد نمی‌کند. البته برخی افراد می‌توانند با سرمایه‌گذاری در صندوق‌های طلا از آن بهره ببرند. همچنین برخی افراد به اجاره طلا دسترسی دارند، اما این روش برای عموم مردم در دسترس نیست.
- هزینه‌های نگهداری: نگهداری طلا، به‌ویژه به‌صورت فیزیکی، می‌تواند هزینه‌بر باشد. علاوه بر هزینه‌های نگهداری، خطر سرقت نیز وجود دارد. برای جلوگیری از این مشکلات، برخی افراد از صندوق‌های امانات بانکی استفاده می‌کنند که خود هزینه‌هایی به‌دنبال دارد.
- نوسانات قیمت در کوتاه‌مدت: اگرچه طلا در بلندمدت روند صعودی داشته است، اما در کوتاه‌مدت ممکن است نوسانات زیادی را تجربه کند. این نوسانات ممکن است برخی از سرمایه‌گذاران را دچار تردید کند.
در این زمینه بیشتر بخوانید: ۱۴ نکته حیاتی برای پس‌انداز طلا با درآمد کم
مقایسه طلا با سایر روش‌های پس‌انداز
برای درک بهتر اینکه آیا سرمایه‌گذاری در طلا همچنان انتخابی مناسب است، باید آن را با سایر روش‌های رایج پس‌انداز مقایسه کنیم. در این مقایسه، افزایش ارزش دارایی‌ها در طول ۱۱ سال گذشته (از سال ۱۳۹۲ تا ۱۴۰۳) را بررسی می‌کنیم.
- سپرده‌های بانکی در سال ۱۳۹۲، نرخ سود سپرده‌های بانکی در ایران حدود ۲۰ درصد بود. اگر یک میلیون تومان خود را در بانک سپرده‌گذاری می‌کردید، سالانه ۲۰۰ هزار تومان سود دریافت می‌کردید. اگر سود این سپرده به‌صورت مرکب محاسبه می‌شد، در پایان ۱۰ سال به حدود ۶ میلیون تومان می‌رسید. البته باید توجه داشت که در طی این سال‌ها، نرخ تورم به‌طور میانگین حدود ۳۰ درصد بوده است، بنابراین سرمایه شما عملاً کاهش یافته است.
- بازار بورس بورس ایران در دهه گذشته نوسانات زیادی داشته است. اگر در سال ۱۳۹۲ وارد بازار بورس می‌شدید و سهام شرکت‌هایی که در آن زمان با ارزش پایین‌تر معامله می‌شدند، خریداری می‌کردید، احتمالاً سود قابل‌توجهی به‌دست می‌آوردید. اما واقعیت این است که بورس نیاز به تحلیل دقیق و تجربه دارد. افراد زیادی هم در این بازار ضرر کرده‌اند، به‌ویژه در زمان‌هایی که بازار دچار ریزش می‌شود. به‌طور کلی، بورس ریسک بالاتری نسبت به طلا دارد.
- ارز (دلار) در سال ۱۳۹۲، قیمت هر دلار حدود ۳ هزار تومان بود. اکنون و در سال ۱۴۰۳، قیمت دلار به بیش از ۷۵ هزار تومان رسیده است. این نشان‌دهنده‌ی رشد ۲۵ برابری دلار در این مدت است. اگر در سال ۹۲ دلار خریداری می‌کردید، اکنون حدود ۲۵ برابر سود کرده بودید. اما تفاوت قابل توجه این روش با طلا در این است که نرخ ارز تحت تأثیر سیاست‌های اقتصادی و بین‌المللی قرار دارد و نوسانات آن بسیار بیشتر از طلاست.
- مسکن بازار مسکن نیز در دهه گذشته رشد قابل‌توجهی داشته است. اگر در سال ۹۲، یک آپارتمان در تهران خریداری کرده بودید، امروز می‌توانستید آن را به قیمت بسیار بالاتری بفروشید. به‌طور کلی، قیمت مسکن در تهران از متری ۲ میلیون تومان به بیش از ۷۰ میلیون تومان رسیده است. این نشان‌دهنده‌ی رشد ۳۵ برابری بازار مسکن است. اما این بازار با چالش‌هایی مانند نقدشوندگی پایین، نیاز به سرمایه اولیه بالا و هزینه‌های نگهداری مواجه است.
- ارزهای دیجیتال ارزهای دیجیتال مانند بیت‌کوین، اتریوم و… از سال ۱۳۹۶ به بعد در ایران محبوبیت زیادی پیدا کردند. اگر در سال‌های اولیه به‌ویژه در سال ۲۰۱۷، بیت‌کوین خریداری می‌کردید، امروز سودهای بسیار زیادی به‌دست می‌آوردید. اما این بازار بسیار پرنوسان است و نیاز به دانش تخصصی زیادی دارد. بنابراین، این گزینه برای سرمایه‌گذاران معمولی و غیرمتخصص توصیه نمی‌شود.
آیا هنوز برای خرید طلا دیر است؟
با توجه به تمامی نکاتی که گفته شد، شاید این سؤال برای بسیاری پیش بیاید که آیا هنوز برای خرید طلا دیر شده است؟ پاسخ به این سؤال بستگی به شرایط اقتصادی و فردی هر شخص دارد. اگرچه قیمت طلا طی سال‌های اخیر افزایش یافته است، اما همچنان طلا به‌عنوان یک پناهگاه امن در برابر نوسانات اقتصادی و تورم شناخته می‌شود. بنابراین، هیچ‌گاه برای شروع خرید و پس‌انداز طلا دیر نیست.
نتیجه‌گیری
اگر در سال ۱۳۹۲، ۱ میلیون تومان طلا می‌خریدید، امروز ارزش آن به بیش از ۵۱ میلیون تومان رسیده بود. این نشان می‌دهد که طلا یکی از بهترین روش‌های پس‌انداز در ایران بوده و همچنان یکی از جذاب‌ترین گزینه‌ها برای حفظ سرمایه در برابر تورم و بحران‌های اقتصادی است.
به یاد داشته باشید که هیچ‌گاه برای شروع دیر نیست. امروز می‌تواند اولین روز از شروع تصمیم درست در زمینه‌ی پس‌انداز و سرمایه‌گذاری بر روی طلا برای شما باشد. این انتخاب می‌تواند در کنار سایر روش‌های پس‌انداز، راهی باشد تا دارایی‌هایتان را در مقابل چالش‌های اقتصادی و تورم حفظ کنید و آینده مالی بهتری داشته باشید.
